25/9/14

FALORDIETAS




LENA, A REINA D’AS GRIPIAS (II)
Pasoron nueu añadas. Lena abié tres fillos e una filla. O mayor se clamaba Caxico, o segundo Fraxín, lo terzeno Abete e la nirna Tremoleta. Un diya, o mayor li dizié á la suya mai:
-Mai, enxamás mos fablas d’a tuya familia. Do biben os tuyos pais?
 
Allora, Lena se alcordé d’os suyos pais e chirmans. Remeré á suya tierra, e abié a nezesidá de tornar á la suya tierra, quereba bier á la suya chen.
A gripia acompañé á Lena e á los suyos cuatro fillos enta lo beral d’o ríu.
-Dentro d’un mes tornarez, que garra chen tos acompañe. Cuan pleguez á lo beral clámazme asinas; “Gripia, gripia. Si yes bibo, esbruma de lei. Si yes muerto, esbruma de sangre”. Si so bibo, bendré á escar-bos, pero si la esbruma ye roya sabrás qu’he muerto. No dizirás á garra chen cómo ez que clamar-me.

Lena e los suyos fillos se’n tornoron á la suya tierra. Os suyos pais e chirmans se metioron asabelo de goyosos por bier-los, e ascuitoron esluzernatos lo que Lena lis rezenté sobre as suyas bidas baxo as auguas. Pero cuan lis dizié qu’eban que tornar-sen en un mes, os suyos chirmans pensoron un plan ta que se quedasen os suyos sobrinos e la suya chirmana con ers ta cutio.
Continará …

Nueu: nueve
Caxico: quejigo, roble
Fraxín: fresno
Abete: abeto
Tremoleta: álamo temblón
Remeré: recordó
Garra chen: nadie
Esbruma: espuma
Roya: roja
Esluzernatos: alucinados
Ta cutio: para siempre


2/9/14

FALORDIETAS



LENA, A REINA D’AS GRIPIAS
Fa muitismas añadas, tantas que ya ni se’n remeran os biellos d’a redolada, bibiba una parella de biellos. N’eban doze fillos e tres fillas: a más chicotona se clamaba Lena. Una tardada d’estibo, as tres chirmanas se’n fuoron á bañar-sen, e chugoron en l’augua dica lo lusco. Allora, marchón á lo beral ta bestir-sen, pero Lena se’n trobé una gripia en a manga d’a suya chambra, se xorronté e prenzipié á chilar. A chirmana mayor pillé un tocho, e allora, a gripia li dizié a Lena con boz umana;
-Lena, prométeme que te casarás con yo e me’n iré sin fer-bos mal.

A nirna se ité á plorar, cómo casar-se con una gripia!
-Tórname á mía chambra e bes-te-ne!
-Sólo si prometes casar-te con yo!

Á la fin, Lena li prometié que se casarba con era. En ixe inte, a gripia salié d’a chambra e se capuzé en o ríu.
Á los tres diyas, amanixié en o chardín d’a casa de Lena un camatón de gripias. Unas se’n puyoron por o cletau e atras s’enreligoron por os árbols. Os encargatos d’o bodollo entroron en a casa ta fablar con os pais de Lena, que á la fin lis entregoron a filla.
As gripias e la choben plegoron chunto á lo ríu, e á l’inte, se trestalloron as auguas en dos e amanexié un mesache en meyo d’o ríu, o Rei d’as Auguas.
En o fundo d’o ríu se fize una gran lifara, e Lena se casé con a gripia-mesache. E con o paso d’o tiempo, a mesacha se tranquilizé e se acostumbré á bibir baxo as auguas. Xublidé á la suya familia e se xublidé d’a suya tierra.
Continará …

Gripias: víboras
Se’n remeran: se recuerdan
Redolada: comarca
Estibo: verano
Lusco: atardecer
Beral: orilla
Chambra: camisa
Tocho: palo
Un camatón: un montón
S’enreligoron: se enrollaron
Xublidé: olvidó