27/9/12

FALORDIETAS


O CHINETE SIN DE CAPEZA (II)
-Estando yo choben, me rezentaba a mia lola qu’en aquers tiempos, cuan bi eba más diners que agora, se feban lifaras ta tota la chen, e toz se quedaban fartos. Pos bien, Chusé, fillo de l’amo, conoxeba una mesacha que li cuacaba muito, tanto que iban á casar-sen. A mesacha se clamaba Lena.

A Chuan, un pastor de malos sentimientos que triballaba en atra pardina, tamién li cuacaba ixa mesacha, e pleno de dolor por os zelos dezidié amagar-se dezaga d’un árbol chunto á lo camín que baxaba dica la fuen.
Asinas, una tardi en que Chusé tornaba d’a fuen ta casa suya, Chuan, sin tartir, blinqué d’os suyo esconderite e li tallé a capeza.
L’asesino se’n fue d’a redolada e enxamás se supo d’er. Por ixo, filla, cuan en as nueis de luna e calma, e la plana duerme entre misteriosos rudios, se ascuita lo trotar lexano d’un caballo que s’amana á la pardina, e lugo se siente que belún se baxa, entra por o pasadizo d’a casa, e dimpués de fer una gambadeta, se’n be.
Dizen los que lo han beyito que ye un chinete sin de capeza, que ye lo mesmo que en atros tiempos li tallón a capeza, que ye Chusé qu’esca entre la muerte e la bida á la muller d’os suyos suenios que tresbatié antis de casar-se.

E ista ye a lienda que rezentaba Antón. Allora, Alodia, bes-te-ne á dormir que yo también me’n bo agora mesmo.

Alodia, dimpués d’ascuitar á lo suyo pai, se’n fue ta lo suyo leito, quedandose dormita ascape mientres en o siestro d’a casa, un pastor á lo compás d’una biella guitarra, rosegaba as suyas penas en as dolientes notas d’una canta trista, canta que buela en a freda bisa d’os planos á estar posatas en as cocorozas d’os biellos arbols, canta que fa i plegar dica o tobo leito do duerme l’aimata muller d’os suyos suenios.

Lifaras: comilonas
Cuacaba: gustaba
Amagar-se: esconderse
Dica: hasta
Sin tartir: sin mediar palabra
Se siente: se oye
Fer una gambadeta: dar un paseo
Qu’esca: que busca
Tresbatié: perdió
O siestro: el patio
A bisa: la brisa
As cocorozas: las copas
O tobo: el suave
O leito: la cama